2020-21 बजेट 1 फेब्रुवारी रोजी सादर केले जाईल. अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांचे हे दुसरे बजेट असेल. अंदाजपत्रक सादर होण्यापूर्वी ते छापले जाते. सोमवारी हलवा सेरेमनी सोहळा सुरू झाल्यानंतर अर्थसंकल्पीय मुद्रणास प्रारंभ झाला आहे. बजेट प्रिंटिंगशी संबंधित एक रोचक बाब म्हणजे अर्थसंकल्प तयार होईपर्यंत अर्थसंकल्प तयार करण्यात सामील अधिकाऱ्यांना नजरकैदेत ठेवले जाते आणि जगातील इतर जगाशी त्यांचा संपर्क काही दिवस खंडित केला जातो.
छपाईत सामील असलेले सर्व अधिकारी नॉर्थ ब्लॉकमध्येच आहेत. त्यांना येथून बाहेर परवानगी नाही. बजेट गोपनीय राहते म्हणून त्यांना बाहेर पडण्याची परवानगी नाही. बजेट तयार करण्याच्या प्रक्रियेत टीममधील सर्व सदस्यांचे परीक्षण केले जाते. इंटेलिजेंस ब्युरोची एक टीम प्रत्येकाच्या क्रियाकलाप आणि त्यांच्या फोन कॉलवर लक्ष ठेवते.
बजेट अधिकाऱ्यांपैकी स्टेनोग्राफर सर्वात देखरेखीखाली असतात. सायबर चोरीची शक्यता टाळण्यासाठी स्टेनोग्राफरचे संगणक नॅशनल इनफॉर्मेटिक्स सेंटरच्या (सर्व्ह) पासून दूर आहेत. हे सर्व लोक जेथे आहेत तेथे एक शक्तिशाली जैमर आहे ज्यामुळे कॉल ब्लॉक केले जाऊ शकतात आणि कोणतीही माहिती लीक होत नाही.
यात सहभागी लोक कोण आहेत
अर्थसंकल्प तयार करण्याच्या प्रक्रियेत अर्थ मंत्रालयाशी संबंधित अधिकाऱ्यांसह उत्तर ब्लॉकमध्ये तज्ञ, मुद्रण तंत्रज्ञ आणि काही स्टेनोग्राफर नजरकैदेत आहेत.
देशाचे बजेट कोठे छापले जाते?
गुप्तता राहावी यासाठी अर्थमंत्र्यांचे अर्थसंकल्प भाषण घोषित होण्याच्या दोन दिवस आधी छापण्यासाठी दिले जाते. पहिल्या अर्थसंकल्पाची कागदपत्रे राष्ट्रपती भवनाच्या आत छापली गेली होती, परंतु 1950 च्या अर्थसंकल्पानंतर तो अर्थसंकल्प मिंटो रोडवरील एका प्रेसमध्ये छापू जाऊ लागला. 1980 पासून अर्थसंकल्प उत्तर ब्लॉकच्या तळघरात छापला जात आहे.
WhatsApp